หลิวปัง จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฮั่น Liu Bang
หลิวปัง จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฮั่น เกิดเมื่อ 256 ปีก่อนคริสตกาล หรือ 247 ปีก่อนคริสตกาล - 1 มิถุนายน 195 ปีก่อนคริสตกาล
มีพระนามจริงว่า จี้ เกิดที่จงหยางลี่ เมืองเป่ยเฟิง (ปัจจุบันคือ เทศมณฑลเฝิง มณฑลเจียงซู สาธารณรัฐประชาชนจีน)
ในช่วงยุคสงครามระหว่างรัฐ เขาเป็นจักรพรรดิผู้ก่อตั้งราชวงศ์ฮั่นและเป็นจักรพรรดิองค์แรก
ที่มีเชื้อสายพลเรือนในประวัติศาสตร์จีน (ภูมิหลังทางครอบครัว)
นักยุทธศาสตร์การทหารและนักการเมืองจากปลายราชวงศ์ฉินและราชวงศ์ฮั่นตอนต้น
เข้าร่วมในปฏิบัติการต่อต้านราชวงศ์ฉินที่นำโดย ฌ้อปาอ๋อง ต่อมาทั้ง2จึงรบกันเพื่อครองแผ่นดิน
หลังจากการล่มสลายของราชวงศ์ฉิน ซึ่งมีผู้ก่อตั้งแรกเริ่มคือจิ๋นซีฮ่องเต้ เริ่มหลังจากการล่มสลายของราชวงศ์ฉิน
ในสงครามฉู่–ฮั่น รัฐฉู่ตะวันตกมีเซี่ยง อฺวี่ เป็นผู้นำ รัฐฮั่นมีหลิว ปัง และจบลงด้วยการที่ เซี่ยง อฺวี่ ฆ่าตัวตายริมแม่น้ำอู่เจียง
เป็นสงครามอีกครั้งเพื่อรวมจีนเป็นหนึ่งเดียวหลังจากราชวงศ์ฉินทำลายอาณาจักรทั้งหก
เขาได้สถาปนาตนเองเป็นจักรพรรดิและสถาปนาราชวงศ์ฮั่นขึ้น ราชวงศ์ฮั่นตะวันตก
หลิวปังขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิโดยได้รับการสนับสนุนจากราษฎร
ระองค์ทรงสถาปนาเมืองหลวงในลั่วหยาง (ต่อมาย้ายไปที่ฉางอาน) และแต่งตั้งหลู่จื้อ
พระชายาอย่างเป็นทางการเป็นจักรพรรดินี และหลิว อิ๋ง (จักรพรรดิฮั่นฮุ่ย) พระราชโอรสเป็นมกุฎราชกุมาร
ในยุคของเขามีการ ลดภาษี ยุบกองทัพและอนุญาตให้ทหารกลับบ้านได้
ประทานอิสรภาพแก่ผู้ที่ขายตัวเป็นทาสเพื่อหลีกเลี่ยงความหิวโหยในช่วงสงคราม
เน้นลัทธิขงจื๊อ ภายใต้รัชสมัยของจักรพรรดิเกาจู ลัทธิขงจื๊อเจริญรุ่งเรือง
ได้แต่งตั้งเจ้าชายและอ๋อง เพื่อช่วยเขาปกครองจักรวรรดิฮั่นและมอบที่ดินให้แต่ละคนปกครอง
มีการประหารข้าราชบริพาร เพราะเป็นกบฏต่อพระองค์อย่าง หาน ซิ่น (ขุนศึกซึ่งรับใช้หลิว ปัง )
และ เผิงเยว่ ขุนพลและขุนนางมีส่วนเกี่ยวข้องกับ สงครามฉู่–ฮั่น ถูกจับกุมและประหารชีวิตพร้อมครอบครัว
อิงปู้ และ ซังตู่ (Zang Tu) นายพลชาวเหยิน กบฏต่อเขา แต่พ่ายแพ้และถูกสังหาร
มีการรบกับเผ่าซงหนูทางเหนือ เป็นภัยคุกคามมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฉิน
ภายหลังมีการ ริเริ่มนโยบายเกี่ยวข้องกับการส่งสตรีผู้สูงศักดิ์ไปแต่งงานกับผู้นำซงหนู
และจ่ายส่วยประจำปีให้กับซยงหนูเพื่อแลกกับสันติภาพระหว่างจักรวรรดิฮั่นและซยงหนู
จักรพรรดิ ได้รับบาดเจ็บจากลูกธนูหลงทางระหว่างการสงครามกับ อิงปู้
เขาป่วยหนัก ต่อมาอาการของเขาทรุดลงอย่างรวดเร็ว
ในวันแรกของเดือนที่สี่ (1 มิถุนายน 195 ปีก่อนคริสตกาล) จักรพรรดิสิ้นพระชนม์ในพระราชวัง
เจ้าชายหลิว อิ๋ง ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิ์เสี่ยวฮุยแห่งฮั่น จักรพรรดิฮุยแห่งราชวงศ์ฮั่น
