ฆวน เปรอน Juan Domingo Perón
ฮวน เปรอน เป็นบุคคลที่มีอิทธิพลอย่างลึกซึ้งต่อประวัติศาสตร์การเมืองของอาร์เจนตินา
และเป็นผู้วางรากฐานของขบวนการเปรองนิสต์ (Peronism) ซึ่งยังคงเป็นพลังทางการเมือง
ที่ทรงอิทธิพลในประเทศจนถึงทุกวันนี้ ความคิดและนโยบายของเขาได้เปลี่ยนโฉมหน้าของรัฐอาร์เจนตินา
และสร้างความสัมพันธ์ใหม่ระหว่างรัฐกับประชาชน โดยเฉพาะชนชั้นแรงงาน
ฮวน โดมิงโก เปรอง (Juan Domingo Perón) เป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญที่สุด
ของการเมืองอาร์เจนตินาในศตวรรษที่ 20
เกิดเมื่อวันที่ 8 ตุลาคม ค.ศ. 1895 ที่เมืองโลโบส จังหวัดบัวโนสไอเรส ประเทศอาร์เจนตินา
เริ่มต้นอาชีพในกองทัพอาร์เจนตินา และไต่เต้าจนถึงตำแหน่งนายพล
เดินทางไปยุโรปในช่วงปลายทศวรรษ 1930 เพื่อศึกษาระบบการเมืองของฟาสซิสต์และนาซี
ซึ่งมีอิทธิพลต่อแนวคิดของเขาในภายหลัง
เข้าร่วมการรัฐประหารในปี 1943 และได้รับตำแหน่งรัฐมนตรีแรงงาน ซึ่งเขาใช้เพื่อส่งเสริมสิทธิแรงงาน
และสร้างฐานเสียงจากชนชั้นแรงงาน
ได้รับเลือกเป็นประธานาธิบดีครั้งแรกในปี 1946 และดำรงตำแหน่งจนถึงปี 1955 ก่อนถูกโค่นอำนาจ
กลับมาดำรงตำแหน่งอีกครั้งในปี 1973 จนถึงการเสียชีวิตในปี 1974
เปรองเป็นผู้ก่อตั้งขบวนการเปรองนิสต์ (Peronism) ซึ่งเน้นการพัฒนาอุตสาหกรรม
การแทรกแซงของรัฐในเศรษฐกิจ และการสนับสนุนชนชั้นแรงงาน
แม้จะมีนโยบายประชานิยม แต่เขาก็ถูกวิจารณ์เรื่องการกดขี่ฝ่ายตรงข้ามและการรวมอำนาจ
ภรรยาคนที่สองของเขา เอวา เปรอง หรือ “เอวิตา” มีบทบาทสำคัญในการสร้างภาพลักษณ์
และความนิยมของเขาในหมู่ประชาชน
เปรองเสียชีวิตเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ. 1974 ขณะดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี
ภรรยาคนที่สาม อิซาเบล เปรอง สืบทอดตำแหน่งต่อจากเขา
ขบวนการเปรองนิสต์ยังคงมีอิทธิพลในการเมืองอาร์เจนตินาจนถึงปัจจุบัน
เป็นนักการเมืองและทหารชาวอาร์เจนตินา ผู้ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีอาร์เจนตินาสามสมัย
(ประธานาธิบดีที่ดำรงตำแหน่งยาวนานเป็นอันดับสองของอาร์เจนตินาจนถึงปัจจุบัน
และเป็นประธานาธิบดีคนแรกที่ได้รับการเลือกตั้งโดยสิทธิออกเสียงเลือกตั้งทั่วไป)
เขาและภรรยา เอวา เปรอง ได้ก่อตั้งพรรคจัสติเชียลิสต์ (Justicialist Party)
เป็นผู้นำขบวนการเปรองนิสต์ เขามีส่วนร่วมในการปฏิวัติ 3 เมษายน
ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานแรงงานแห่งชาติ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงานและสวัสดิการ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม และรองประธานาธิบดีอาร์เจนตินา ในฐานะผู้อำนวยการสำนักงานแรงงานแห่งชาติ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เขาได้ดำเนินมาตรการที่เป็นประโยชน์ต่อภาคแรงงานและบังคับใช้กฎหมายแรงงาน
ส่งเสริมระบบการเจรจาต่อรองร่วม กฎระเบียบแรงงานในชนบท ศาลแรงงาน และขยายระบบการเกษียณอายุ
ให้กับลูกจ้างเชิงพาณิชย์ มาตรการเหล่านี้ได้รับการสนับสนุนจากขบวนการแรงงานและต่อต้านจากภาคธุรกิจ
บุคคลที่มีรายได้สูง และเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกา สปรูอิลล์ บราเดน ได้จุดประกายให้เกิดขบวนการ
ต่อต้านเปรองนิสต์อย่างกว้างขวางหลังปี 1945 ในเดือนตุลาคมของปีนั้น เกิดการรัฐประหารภายในบังคับ
ให้เขาลาออกและถูกจับกุมในเวลาต่อมา ทำให้เกิดการเดินขบวนของคนงานในวันที่ 17 ตุลาคม 1945
เพื่อเรียกร้องให้ปล่อยตัวเปรองนิสต์ ในปีนั้น
เขาได้แต่งงานกับมาเรีย เอวา ดูอาร์เต ซึ่งมีบทบาทสำคัญในทางการเมืองในช่วงที่เปรองนิสต์
ดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี
ได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีในการเลือกตั้งปี 1946
ได้รับการเลือกตั้งอีกครั้งในการเลือกตั้งประธานาธิบดีอาร์เจนตินาในปี 1951
ในปีสุดท้ายของเปรองในตำแหน่ง ความขัดแย้งกับคริสตจักรคาทอลิกยิ่งทำให้ความขัดแย้ง
ระหว่างกลุ่มเปรองและกลุ่มต่อต้านเปรองรุนแรงขึ้น
หลังจากเหตุการณ์ความรุนแรงหลายครั้งโดยกลุ่มพลเรือนและทหารที่ต่อต้านเปรอง
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการวางระเบิดจัตุรัสปลาซาเดมาโยในปี 1955 เปรองถูกโค่นล้มในเดือนกันยายน 1955
หลังจากการโค่นล้มอำนาจ เปรองได้ลี้ภัยไปยังปารากวัย ปานามา นิการากัว เวเนซุเอลา
สาธารณรัฐโดมินิกัน และในที่สุดก็ได้ตั้งรกรากในสเปน
เดินทางกลับอาร์เจนตินาในปี 1972 และตั้งรกรากอย่างถาวรในปี 1973
เปรองนิสต์ก็ชนะการเลือกตั้งในเดือนมีนาคม 1973
ความขัดแย้งทางการเมืองที่รุนแรงภายในขบวนการต่อต้านของเปรอง
เปรองและภรรยาลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีในการเลือกตั้งเดือนกรกฎาคม 1973
เปรองเสียชีวิตในปี 1974 และอิซาเบลลา ภรรยาของเขาได้เป็นประธานาธิบดี
แต่ถูกโค่นล้มในปี 1976 อย่างไรก็ตาม ลัทธิเปรองนิสต์ยังคงดำรงอยู่และได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งหลายครั้ง
ลัทธิเปรองนิสต์ เป็นแนวคิดที่ผสมผสานระหว่างประชานิยม สังคมนิยม และชาตินิยม
โดยเน้นการสนับสนุนแรงงานและรัฐสวัสดิการ คงเป็นสัญลักษณ์ของการเมืองอาร์เจนตินา
เปรอนไม่ใช่เพียงผู้นำทางการเมือง แต่เป็นปรากฏการณ์ที่หล่อหลอมอัตลักษณ์ของอาร์เจนตินาในยุคใหม่
